MBA Kraków 2021

Chcemy pomówić z naszymi Gośćmi – specjalistami i autorytetami różnych dziedzin, o życiu obiektów, dzielnic i miast. Zadamy pytania i posłuchamy odpowiedzi, aby zrozumieć co sprawia, że mimo cywilizacyjnych doświadczeń i ogromnego zasobu wiedzy, coraz trudniej zapanować nad przestrzenią miejską. W jaki sposób zarządzać mnogością czynników i uwarunkowań? Jak wytyczać i kształtować kierunki zmian? Jak nadawać im nowe życie? Przypomnimy zasady rozwoju struktur miejskich. Omówimy rolę przestrzeni w kształtowaniu postaw społecznych.

Spróbujemy skatalogować i zrozumieć działanie narzędzi planowania przestrzennego. Przyjrzymy się sposobom rewitalizacji przestrzeni, stref i obiektów. Zastanowimy się wspólnie co i w jaki sposób wpływa na decyzje przestrzenne, osobiste reakcje na nie i nastroje społeczne.

Przede wszystkim jednak, postaramy się nakreślić ramy niezbędnego przygotowania zawodowego, etycznego, osobowości, koniecznych dla sprawnego, skutecznego i przynoszącego oczekiwane efekty, kreowania i zarządzania przestrzenią.

Kurator Panelu: Piotr Chuchacz

Aleje Krasińskiego, Mickiewicza i Słowackiego powstały w Krakowie po likwidacji obwodowej (cyrkumwalacyjnej) linii kolejowej, zbudowanej wzdłuż fortyfikacji Twierdzy Kraków z czasów austriackich. Od 1912 roku teren był konsekwentnie przekształcany w reprezentacyjną i główną arterię komunikacyjną miasta, okoloną – głównie modernistyczną – architekturą wysokiej jakości. Temat tak zwanej drugiej obwodnicy pojawia się (nieśmiało) w debacie publicznej już od kilku lat w kontekście planowanej przebudowy. W grudniu 2020 roku Miasto Kraków ogłosiło przetarg na koncepcję budowy linii tramwajowej łączącej Nowy Kleparz z placem Inwalidów. Zbiega się to z jednej strony ze światową tendencją odbierania przestrzeni miejskich samochodom i oddawania ich pieszym, rowerzystom i pasmom zieleni, a z drugiej z tegorocznym wpisem architektury zachodniej części Alei do rejestru zabytków. W naszej części Europy w podobnych miastach istnieją liczne przykłady takich arterii, od wielkiego, obwodowego bulwaru Nagy Körut w Budapeszcie, po bulwar Kurfürstendamm w Berlinie. Planowany panel dyskusyjny, z udziałem architektów, urbanistów i innych zainteresowanych stron, w tym aktywistów miejskich, będzie dotyczył status quo i prób rewitalizacji założeń podobnych do Alei, i oczywiście ich samych.

Kuratorka Panelu: Marta A. Urbańska

Kraków to nie tylko Wawel, zabytki i uniwersytet, to miejsce splotu wielu aktywności. Wśród nich są także produkcja i przemysł. Zapisały się one na trwałe w historii i przestrzeni miasta. Nowa Huta to dzielnica wyrosła wokół kombinatu metalurgicznego. Jej historia jest świadectwem powojennej modernizacji kraju, a także przemian społecznych, czasów transformacji i współczesności. Dzisiaj rodowód tej dzielnicy jest czytelny, nie jest jednak oczywiste, że taki będzie również w przyszłości. Przemysł w swej dawnej postaci traci ekonomiczną i ekologiczną rację bytu, a bez kombinatu lub jego mądrze wybranych do zachowania fragmentów Nowa Huta może stracić tożsamość. Dzisiaj wiemy, że obiekty przemysłowe mogą być ponownie użyte. Nowe funkcje może pełnić także przestrzeń pomiędzy nimi. Panel dyskusyjny Międzynarodowego Biennale Architektury będzie próbą wskazania możliwości racjonalnego zachowania i ponownego wykorzystania przemysłowego dziedzictwa Nowej Huty.

Kurator Panelu: Marcin Brataniec

Wesoła – stan na dziś. Na terenie po szpitalu uniwersyteckim zakupionym przez Miasto Kraków, w bezpośredniej bliskości historycznego centrum miasta ma powstać nowa dzielnica — Wesoła – z funkcjami o charakterze mieszkaniowo-usługowo-kulturalnym. 9 hektarów z zielenią i istniejącymi budynkami w bezpośrednim sąsiedztwie Ogrodu Botanicznego, AWF, bliskiej odległości Hali Targowej, Rynku Głównego, Kazimierza, Wisły, na obszarze między ulicami Kopernika, Śniadeckich i Grzegórzecką stanowi ewenement na skalę Polski. Zarządzać terenem ma powołana przez miasto spółka Agencja Rozwoju Miasta Krakowa. Najważniejszymi zadaniami ARMK-u będzie przygotowanie poszpitalnego terenu pod przyszłe inwestycje oraz sprawne nim zarządzanie. Po dwuetapowych konsultacjach (listopad 2020–kwiecień 2021), które obejmowały wstępną koncepcję zagospodarowania Wesołej, okazało się, że mieszkańcy chcą zielonego, dostępnego i służącego integracji społecznej oraz spotkaniom z kulturą fragmentu miasta.

Na tegorocznym Międzynarodowym Biennale Architektury w Krakowie odbędą się trzydniowe interdyscyplinarne warsztaty urbanistyczne (25–27 października) dla dzielnicy Wesoła. Wezmą w nich udział trzy grupy uczestników, w skład których wejdą architekci, miejscy radni, urbaniści, studenci projektowania, socjologowie, aktywiści. Warsztaty zakończy debata z udziałem zaproszonych ekspertów. Nadrzędną ideą warsztatów jest wskazanie potencjału przestrzenno-funkcjonalno-komunikacyjnego Wesołej, aby nowo powstająca dzielnica odpowiedziała na potrzeby mieszkańców miasta i stała się otwartą, przyjazną przestrzenią w samym jego centrum.

 Celem warsztatów jest zaproponowanie rozwiązań dla trzech najważniejszych problemów funkcjonalno-przestrzennych występujących na terenie Wesołej: właściwie wyznaczonej komunikacji: pieszej, rowerowej, kołowej na osiach wschód–zachód oraz północ–południe; placu miejskiego wraz z budynkiem użyteczności publicznej (KP1, U9 na projekcie MPZP), który jest głównym punktem węzłowym Wesołej oraz oraz placu KP3; zieleni.

Kuratorka Warsztatów i Panelu: Małgorzata Tomczak